Yıllık gelir vergisi beyanı veren veya ver­meyen bir kısım kişi ve mükellefler, kendi durumlarının “risk”ten münezzeh ol­duğunu düşünüyor ve bu “Af” tartışmalarını şahısları ile ilgilendirmeksizin, sadece or­tak veya yöneticisi olduğu kurum bakımın­dan izliyorlar.

Başlıklar halinde ilk etapta şahıslar için riskli alanları hatırlatayım istedim;

1. Mükellef olmayan ancak şu veya bu nedenle gelir elde eden şahısların durumu

Şayet 2018-2022 dönemlerinde elde et­tiğiniz gelir var ve fakat çeşitli nedenlerle (vergilenmeyeceği, istisna olduğu vb. dü­şüncelerle) beyan etmemişseniz 7440 sayı­lı Kanun’la getirilen matrah artırımı imka­nını kaçırmayın derim. Çok düşük (tabi ki tartışmaya konu gelir dikkate alınmalı) bir bedelle kendimizi bu tartışmaların dışına çıkarma, riskten kurtulma imkanı geldi.

2. Yurtdışı kazançlarını beyan etmeyenler

Yurtdışında kar payı, faiz, menkul kıy­met alım satım kazancı, komisyon, indirim, prim vb. elde edilen her türlü kazancınızla ilgili riskinizi (matrah artırımı yoluyla) çok düşük bir bedel karşılığı ortadan kaldırabi­lirsiniz. Unutmayın, dünyanın neresinde, hangi kaynaktan olursa olsun, elde ettiğimiz gelirler Türkiye’de de beyana tabi. Artık ül­keler birbirine bilgi verme konusunda daha istekli ve aktif hale geliyorlar.

3. Nesebi sahih olmayan şirketlerin gelirleri

Bir kısım (vergi cenneti diye de tabir edi­len) ülkelerde ortaklarının kimliği belirle­nemeyen şirketler (trust vb. yapılar) kuru­labilmektedir. “Nasıl olsa ortaklığım gizli, tespit edilemez, dolayısıyla bunlardan elde edilen gelirleri Türkiye’de beyan etmem ge­rekmiyor”, demeyin. Bu affı değerlendirin derim.

4. Aynı yılda birden fazla veya birbirini izleyen iki yılda birer adet araba satmış olanlar

Mali İdare bu tür faaliyetlerin ticari faa­liyet olduğunu idda ediyor ve cezalı tarhi­yat yoluna gidebiliyor. Bu poziyonda olanla­ra durumlarını değerlendirmelerini tavsiye ederim.

5. Aynı yılda birden fazla veya birbirini izleyen iki yılda birer adet gayrimenkul satmış olanlar

Mali İdare bu durumu ticari faaliyet ola­rak değerlendirip gelir ve KDV tarhiyatları yapabiliyor.

6. Beyan dışı kira gelirleriniz varsa

Tespiti zor veya imkansız demeyin aftan yararlanın derim.

7. Yurt dışındaki bir şirketten maaş, prim, hisse, kâr payı şeklinde gelir elde eden beyaz yakalılar

Yurt dışında kurulu bir şirketten doğru­dan yurt dışındaki banka hesabınıza her­hangi bir adla ödenen her türlü tutarın Tür­kiye’de beyanı gerekebilir. Bu kanun çok cüz’i bir ödeme ile bu tür risklerin bertaraf edilebilmesi imkanı verecektir.

8. Türkiye’de yabancı bir şirket adına çalışan yabancılar

Yabancı bir şirket adına Türkiye’de bulu­nup, bu hizmetleri karşılığı doğrudan doğ­ruya yurt dışında bulunan banka hesabına ödeme yapılan, Türkiye’de gelir beyanında bulunmayan bir yabancının da Türkiye’de vergi ödemesi gerekebilmektedir. Bu af ya­bancılar açısından da değerlendirilmelidir.

9. Türkiye’de elde edilen komisyon, aracılık primi vb. her türlü gelir

Türk vatandaşı olup, Türkiye’de ki her­hangi bir kişi veya kurumdan gelir elde eden herkesin bu gelirlerinin beyanı gerekmekte olabilir.

10. Gider pusulası ile belgelenen bir kısım gelirler

İstisna olduğu, muaf olunduğu vb. düşün­celerle ödeyen şirketler açısından gider pu­sulası ile belgelenen ve üzerinden belki sto­paj yapılmış ( veya yapılmamış ) ödemeler elde eden açısından beyanı gerektiren ( ör­neğin; serbest meslek faaliyeti şeklinde) bir gelir mahiyetinde olabilir. Kanunun hem şirket hem de geliri elde eden şahıs açısın­dan bu af kanunu çerçevesinde değerlendi­rilmesinde fayda bulunmaktadır.