Geçen hafta yapılan açıklama ve raporlardan anladığımız kadarıyla, Ek MTV’nin %80’i ödenmemiş. Bir önceki yazımda belirttiğim gibi  asparagas haberlerin, bu ödememe ve açılan dava sayılarına etkisi büyük oldu. “Dava açmasanız da ödemeyin, bekleyin, Anayasa Mahkemesi iptal ederse ödemezsiniz.” yorumları ve tavsiyeleri de ödememe sayısını artırmış olabilir düşüncesindeyim. Bu konudaki yorumları (bu konuda yazdığım yazılara da göz atmanızı tavsiye ederim) aşağıdaki gibi kabaca toparlamak mümkün. 1. Anayasa Mahkemesi Ek MTV’yi iptal ederse dava açanlar paralarını faiziyle geri alır. 2. Dava açmayıp vergiyi ödeyenler paralarını geri alamaz. 3. Anayasa Mahkemesi yürütmeyi durdurma kararı alırsa o tarihten itibaren tahsilat yapılamaz. 4. Dava açmasa da Ek MTV’yi ödememiş olanlar, Anayasa Mahkemesince iptal kararı verilirse ödeme emrine veya hacze karşı açacakları dava neticesinde bu borcu ödemekten kurtulurlar, şeklinde yorumlar yapıldı.

Anayasa Mahkemesi kararlarının geriye yürütülememesi nasıl yorumlanacak?

Geçmişte verilen bir kısım kararlarda , geriye yürümeme kuralının Anayasa Mahkemesi kararı ile iptal edilen yasa nedeniyle kazanılmış hakların korunmasına yönelik uygulanması gerektiği, aleyhe durumlar için uygulanmaması gerektiği gerekçesi ile kararlar verilmiştir. Ancak Danıştay VDDGK’nın 2023 tarihli son kararında düzeltme ve şikayet yoluyla yapılacak başvurular yoluyla Anayasa Mahkemesi kararlarının geçmişe yürütülemeyeceği kabul edilmiş, daha önce tersi yönde verilen kararlar azınlık görüşü haline gelmiştir.

Dava açmadan ödemeyenler

Dava açmadan, tahakkuk eden ek mtv’yi ödemez, sonra da Anayasa Mahkemesi yasayı iptal ederse, dava açmadan ek mtv’yi ödemeyenlerden, tahakkuk edip ödenmemiş bu tutarların halen tahsili mümkündür. Vergi İdaresi takip edip tahsil etmek zorundadır. Dava açmadan ödeme yapmayanlar, takibe(ödeme emrine) dava açabilir. Ancak, ödeme emrine karşı açılabilecek davalarda ileri sürülebilecek hususların sınırlılığı ve Anayasa Mahkemesi kararlarının geriye yürümezliği düzenlemesi(son Danıştay Kararı ile birlikte) dikkate alındığında, sonradan, sadece ödeme emrine karşı açılacak davadan olumlu sonuç alınabilmesinin pek mümkün olmayacağı kanaatindeyim.

Vergi dairesi cebren tahsil edebilir

Dava açanlar da, açmayanlar da tahakkuk eden vergileri, Anayasa Mahkemesince bir yd kararı verilmedikçe ödemek zorunda. Aksi takdirde vergi dairesi gecikme faizi ile tahsilat yapabilecek, cebri tahsilat yollarına başvurabilecektir. Vergi idaresi isterse, e tebligat, e haciz vb elektronik yöntemlerle hızlıca ödeme yapmayan mükelleflerin üzerine gidebilir, ayrıca, vergileri ödenmeden araçların satışı da mümkün olamayacaktır.

Anayasa Mahkemesi bu kanunu kesin iptal eder mi?

Bazı hukukçular ve yazarlar bu konuda büyük bir kesinlikle görüş bildirebiliyorsa da , daha önce verilen Anayasa Mahkemesi kararlarını (deprem vb olağanüstü durumların yarattığı ihtiyaçlar nedeniyle bu tür kanunların çıkarılabileceği yönündeki gerekçelerini) dikkate aldığımızda ben bu kesinlikte bir kanaat bildiremiyorum. Büyük ihtimal, geçmişteki Anayasa Mahkemesi kararlarında ortaya konan gerekçeler dikkate alındığında, Anayasa Mahkemesinin, Anayasaya aykırılık iddiasını bu açıdan, reddetme olasılığı büyük bir olasılık gibi görülmemektedir. Bu konuda, Anayasa Mahkemesince bir iptal kararı, geriye etkili biçimde vergi ihdası, meşru amaç-makul araç temelinde, ölçülülük açısından verilebileceği kanaatindeyim.

Özel Bir Düzenleme Gerekiyor

Şayet Anayasa Mahkemesi bir gerekçe ile iptal kararı verirse , adalet açısından bakıldığında , ya tüm dava açmamış ve ödeme yapmamış olanlardan tahsilat yapılmalı, ya da dava açmamış olanlar da dahil tüm mükellefler için ek mtv’yi iptal edip, ödenen tutarların iadesi veya mahsubu sağlanmalıdır