Açıklamalarımız:

Anayasa Mahkemesi’nin 1/6/2023 tarih ve E.2021/5, K.2023/109 Sayılı Kararı

Karara konu uyuşmazlıkta, belirli şartların gerçekleştirilmesi halinde gerek yurt dışında bulunan gerekse Türkiye’de kayıt dışı kalan bazı varlıklara ilişkin vergi avantajı sağlayan kuralla  kanuna konu varlıklara ilişkin vergilerin ödenip ödenmedi araştırılmaksızın serbest tasarruf hakkı sağlandığı, varlıkların bildirenlere ait olduğunun ispat edilmesi şartı aranmadığı, suçtan elde edilen varlıklarında bu imkandan yararlanabileceği, mali gücü olan varlık sahipleri için verginin düşük tutulduğu, vergisel yükümlülüklerini yerine getiren mükelleflere haksızlık yapıldığı belirtilerek kuralın Anayasa’nın 10.ve 73. maddelerine aykırı olduğu ileri sürülmüştür.

Anayasa Mahkemesi yapmış olduğu değerlendirmede kanun gerekçesinden hareket etmiş ve aşağıdaki sonuçlara ulaşmıştır.

• Kanuna konu varlıkların Türkiye’ye getirilmesi veya kayıt altına alınmasını teşvik etmek amacıyla bu varlıklar hakkında hiçbir surette vergi incelemesinin ve vergi tarhiyatının yapılmayacağının öngörülmesine ilişkin;

Ekonomik süreçte meydana gelen kimi değişiklikler yeni bir verginin konulmasını veya mevcut vergilerin kaldırılmasını ya da oranlarının azaltılıp artırılmasını gerektirebileceği gibi verginin mali amacından taviz verilmesine de neden olunabilir. Söz konusu varlıklar hakkında vergi incelemesi ve vergi tarhiyatı yapılmayacak olsa da vergi kanunları hâricindeki mevzuat hükümleri bu varlıklar bakımından da geçerli olmaya devam edecek ve bu kapsamda varlıkların gerekli incelemelere tabi tutulması ve gerektiğinde yaptırım uygulanması söz konusu olabilecektir.

• Türkiye’ye getirilen veya kanuni defterlere kaydedilen varlıkların elden çıkarılmasından doğan zararların, gelir veya kurumlar vergisi uygulaması bakımından gider veya indirim olarak kabul edilmeyeceğine ilişkin;

Varlıkların elden çıkarılmasından doğan zararların gider veya indirim olarak gözetilemeyeceği hüküm altına alınmak suretiyle bildirilen varlıkların mükelleflerin vergilendirilmeleriyle bağlantısı kesilmiş, lehe ve aleyhe etki etmesi önlenmiştir. Böylece söz konusu varlıkların satılması hâlinde ortaya çıkabilecek zararların vergilendirmede göz önünde bulundurulup bulundurulamayacağına ilişkin tereddütlerin giderilmesinin amaçlandığı anlaşılmaktadır.

• Eşitlik İlkesine ilişkin;

Yurt dışında bulunan varlıklann veya yurt içinde bulunup kayıt dışı kalan varlıkların kime ait olduğu konusunda herhangi bir ayrım yapılmaksızın herkesin yararlanabileceği bir düzenleme yapılmıştır. yapılmıştır. Dolayısıyla yurt dışında veya yurt içinde anılan varlıklara sahip olmak bakımından aynı konumda bulunan herkese aynı imkanlardan yararlanma hakkını veren kuralın eşitlik ilkesine aykin olduğu söylenemez.

• Kanun kapsamına giren varlıkların Türkiye’ye getirilmesi ve bildirimi ile işletmeye dâhil edilmelerine ilişkin hususları, bildirime esas değerlerin tespiti, bildirimin şekli, içeriği ve ekleri ile yapılacağı yeri, kuralların uygulanmasında kullanılacak bilgi ve belgeler ile uygulamaya ilişkin usul ve esasların Hazine ve Maliye Bakanlığı tarafından belirlenme yetkisine ilişkin;

 Vergi bağışıklığının temel esaslarının kanunla düzenlenmiş olması ve Hazine ve Maliye Bakanlığına verilen yetkinin teknik ve ayrıntıya ilişkin olması dolayısıyla anılan kuralın verginin kanuniliği ilkesine aykırı olduğu söylenemez.

 Karar, 18 Ekim 2023 tarihli Resmi Gazete’de yayınlanmış olup ekteki linkten ulaşabilirsiniz.

https://www.resmigazete.gov.tr/eskiler/2023/10/20231018-9.pdf

Saygılarımızla,